Kur’an-ı Kerim’de Allah’ın Öğretisi-5

Allah’ın İsimleri(Esmâ-i Hüsnâ=En Güzel İsimler)-1

Esmâ-i Hüsnâ terkibi Allah’a ait olan isimleri ifade eder.Kur’an’da ve hadislerde Allah’a ait olan bir çok isim mevcuttur. Esmâ-i hüsnâ geniş anlamıyla bunların hepsini kapsamakla birlikte terim olarak daha çok doksan dokuz ismi içermektedir.

Hüsnâ kelimesi “güzel” ,”en güzel” isimler demek olup, Allah’a ait olan isimlerdir. Bu isimler Allah’a ait olduğundan en güzel  isimler olarak kabul edilmiştir.

Tüm evreni yaratanın ve onu yönetenin Allah olduğuna inanırız. Allah’ı maddi olarak kavrayamadığımızdan O’nu sıfat ve isimleriyle tanıyabiliriz.

Allah’ın evren,insan ve diğer varlıklarla olan ilişkisini  bu isim ve sıfatlarla kavrayabiliriz. Bu bakımdan Allah'a ait  olan bu güzel isimleri ve anlamlarını öğrenmek suretiyle, Allah’a olan imanımızı kuvvetlendirmiş  oluruz.

Allah’ın isimlerini orjinal lafızlarıyla bilmek ;Allah ile iletişim  sağlamk bakımından çok önemlidir. İsimlerin kelime ve seslerle söylenmesi  ve seslerin  kulakta yankılanmasıyla birlikte anlamlarını düşünerek Allah ile olan iletişimimizi  kuvvetlendirerek  imanımızı sağlamlaştırmış oluruz.

Kur’an’da ibadet,zikir ve dua sürekl, bir şekilde öğütlenmiştir. Peygamberimizin ibadet,zikir ve dualarında esmâ-i hüsnânın  çokça yer aldığını görmekteyiz.

Kur’an’da Yüce Allah,esmâ-i hüsnâ ile yani Allah’ın en güzel isimleriyle dua edilmesini istemektedir.

Yüce Allah Kur!an-ı Kerim’de şöyle buyurmaktadır:

 “En güzel isimler (el-esmâü'l-hüsnâ) Allah'ındır. O halde O'na o güzel isimlerle dua edin...” (A'raf suresi, 180.ayet)

“De ki: 'İster Allah deyin, ister Rahman deyin, hangisini derseniz deyin, en güzel isimler O'nundur.'...” 
(İsra suresi,110.ayet

“Yüce Rabbinin adını tesbih et.” (A'la suresi,1.ayet)

“Allah'tan başka tanrı yoktur, en güzel isimler O'nundur.” (Tâ-Hâ suresi,8.ayet)

Kur’an’da Allah’ın zatına bir çok isim nisbet edilmiştir. Bunlar sık sık tekrar edilmiştir.

Kur’an’da tevbe suresi hariç her surenin başında besmele bulunmaktadır. Besmele,Allah’ın adıyla başlamadır. “Rahman ve Rahim olan Allah’ın adıyla...”

Her işimize besmele  ile yani Allah’ın adıyla başlarız. Besmele ile İşimize  ibadetle başlamış oluruz. Dilimizden “besmele”yi eksik etmemeliyiz.

İnanan bir kimse Allah ile zihni ve kalbi bir ilişki içinde bulunur. Allah’a ait olan isimleri ve anlamlarını zihnimizden geçirir,kalbimizden de Yüce Allah’ yakınlık duyarız.

Kur’an-ı Kerim’in ve hadis kitaplarının baştan sona kadar İlahi isim,sıfat ve fiillerle dolu  olduğunu görürüz.

Kur’an, Allah ile kul arasında geçen aktif bir iletişim aracı ve bir hitap vasıtasıdır.

Esmâ-i Hüsna ile sürekli Yüce Allah’a olan bağlılığımızı sürdürebiliyoruz.. Bunun içinde 5 vakit namazımızı ihmal etmemeliyiz. Çünkü, her namazda ve her rekatta okuduğumuz besmelede,fatiha suresinde,rukü ve secdelerde söylediğimiz tesbihlerde Allah’ın isimlerini zikretmekteyiz.

Allah’a ait olan en güzel 99  isim (Esmâ-i Hüsnâ) ve  anlamları şöyledir:

1-ALLAH

Kainatı yaratan ve idare eden en yüce varlığa verilen özel addır. Allah,varlığı zorunlu olan ve bütün övgülere layık olan Zâtın adıdır.

“Allah” özel ismi esmâ-i Hüsnâ’nın ( Allah’ın en güzel 99 isminin) birincisidir.

Yüce Yaratıcı “Allah” kelimesini kendisine  özel isim olarak  seçmiştir. Yüce Yaratıcı dışında her hangi bir varlığa ad olarak verilmemiş ve herhangi bir şekilde de çoğul olarak kullanılmamıştır.

“Allah” kelimesi ,özel isim olarak diğer bütün isimleri ve anlamlarını kapsamaktadır.

Allah: Eşi benzeri olmayan, bütün noksan sıfatlardan münezzeh tek ilah ve bütün isimlerin sultanı.

Allah evreni yaratan,canlıları yaratan,insanları ve diğer varlıkları yaratan,idare eden,rızıklarını veren,yaşamı ve ölümü veren,hesaba çeven adaletli ve çok merhametli  bir varlıktır.

Yüce Allah ile ilgili Kur’anda bir çok ayet mevcuttur. Allah kendisini her yönüyle Kutsal kitabımız Kur’an’da tanıtmaktadır.Bu ayetlerin bir kısmını Allah’ın diğer isimlerini açıklarken ifade etmeye çalışacağız.

Yüce Allah ile ilgili Kur’anda bazı ayetler şöyledir:

“De ki; O Allah bir tektir.” (İhlas suresi,1.ayet)

“...Sizi de annelerinizin karınlarında üç katlı karanlık içinde çeşitli safhalardan geçirerek yaratıyor. İşte bu yaratıcı, Rabbiniz Allah'tır. Mülk O'nundur. O'ndan başka tanrı yoktur. Öyleyken nasıl oluyor da (O'na kulluktan) çevriliyorsunuz?” (Zümer suresi,6.ayet)

“Andolsun ki onlara: «Gökleri ve yeri yaratan, güneşi ve ayı buyruğu altında tutan kimdir?» diye sorsan, mutlaka, «Allah» derler. O halde nasıl (haktan) çevrilip döndürülüyorlar?” (Ankebut  suresi,61.ayet)

“Lokman, oğluna öğüt vererek: 'Ey oğulcuğum! Allah'a eş koşma, doğrusu eş koşmak büyük zulümdür' demişti.” (Lokman suresi,13.ayet)

“Gece ve gündüz, güneş ve ay O'nun âyetlerindendir. Eğer Allah'a ibadet etmek istiyorsanız, güneşe de aya da secde etmeyin. Onları yaratan Allah'a secde edin!”

( Fussilet suresi,37.ayet)

“Görmez misin ki, göklerde olanlar ve yerde olanlar, güneş, ay, yıldızlar, dağlar, ağaçlar, hayvanlar ve insanların birçoğu Allah'a secde ediyor;..” (Hac suresi,18.ayet)

“Allah'la beraber başka tanrı tutup tapma. O'ndan başka tanrı yoktur. O'ndan başka her şey yok olacaktır. Hüküm O'nundur, O'na döndürüleceksiniz.” (Kasas suresi,88.ayet)

2-RAHMÂN

Er-Rahmân: Dünyada bütün mahlûkatlara merhamet eden, şefkat gösteren ve ihsan edendir.

Er-Rahmân ismi de yalnızca Allah için kullanılan bir özel isimdir. Çünkü dil açısından (rahm) ve (rahmet)ten türemiş ve sürekli ve pek fazla acıma mânâsına gelen;çok merhametli, çok rahmet sahibi mânâsına gelir. "Rahmân" yüce Allah'a ait bir sıfat ismidir.

Allah’ın sonsuz merhamet sahibi olması,lütuf ve ihsanda bulunmasıdır. Hepimizin dilinden düşürmediğimiz besmele ve Fatiha suresinde “Rahman” adını zikretmekteyiz. Besmelede rahîm ve rahmân Allah isminin sıfatı olmuştur.

Besmele ve fatiha suresi dışında diğer ayetlerde rahmân kelimesi sıfat olarak kullanılmamış,isim olarak ifade edilmiştir.

Yüce Allah Kur’an’da şöyle buyurmuştur:

“De ki: 'İster Allah deyin, ister Rahmân deyin, hangisini derseniz deyin, en güzel isimler O'nundur.'...” 
(İsra suresi,110.ayet)

“O, rahmândır ve rahîmdir.” (Fatiha suresi,3.ayet)

“İlâhınız bir tek Allah'tır. O'ndan başka ilâh yoktur. O, rahmândır, rahîmdir.”(Bakara suresi,163.ayet)

Allah Rahmân ismi ile dünyada herkese merhamet etmektedir. Allah bütün canlılara ve tüm varlıklara dünyada merhametli davranır. Dünyada Allah’ın rahmeti geneldir.Ahirette ise merhameti yalnızca mü’minleredir.

3-RAHÎM

Rahîm’de Rahman gibi “rahmet”kökünden türemiştir.Rahim Kur’an’da Allah’ın sıfatı olarak kullanılmıştır.

Er-Rahim, Ahirette, müminlere sonsuz ikram, lütuf ve ihsanda bulunan demektir.

Rahîm, ” En yüce merhametin sahibi olan, ayrıca mümin kullarına rahmetini, “ Dünya ve Ahiret hayatında ” daha fazla ihsan ve ikram eden, daha fazla tecelli ettiren. “ anlamına gelen esmâ-i hüsna’dan biridir.

Allah  rahîm sıfatı ile  sadece “Ahiret’te” mümin kullarına merhamet edecektir.

Rahîm isminde tezahür eden merhamet, kaynağını Rahmân’dan alır.

Hepimizin dilinden düşürmediği besmele ve Fatiha suresinde “Rahîm” adını zikretmekteyiz. Besmelede rahîm ve rahmân Allah isminin sıfatı olmuştur.

Yüce Allah Kur’an’da şöyle buyurmuştur:

“O, rahmândır ve rahîmdir.” (Fatiha suresi,3.ayet)

“(Kur'an) rahmân ve rahîm olan Allah katından indirilmiştir.” (Fussilet suresi 2.ayet)

«Mektup Süleyman'dandır, rahmân ve rahîm olan Allah'ın adıyla (başlamakta)dır.”(Neml suresi,30.ayet)

“(Resûlüm!) Kullarıma, benim, çok bağışlayıcı ve pek esirgeyici olduğumu haber ver.”

(Hicr suresi,49.ayet)

(Devam edecek)

(Bu yazı,Diyanet İslam Ansiklopedisinden yararlanarak hazırlanmıştır.)

 Efkan VURAL

Bu Yazı Aşağıdaki Web Sitelerinde Yayınlanmıştır:

Celal'in Penceresinden:

Of-Havadis Gazetesi:

Milliyet Blog: