30 AĞUSTOS ZAFER
BAYRAMIMIZ KUTLU OLSUN
30
Ağustos Zafer Bayramı yurdumuzda çoşku ile kutlanıyor. Gazi Mustafa Kemal ve onun çok değerli
silah arkadaşlarını bu vesile ile rahmet ve minnetle bir kez daha anıyoruz.
Kurtuluş Savaşı'nı sona erdiren savaş olarak da bilinen Büyük Taarruz Meydan Muharebesi ile
birlikte Türk ordusu büyük bir zafer kazanmış ve düşmanı ve işgalci Yunanlıları
denize dökmüştü.
30 AĞUSTOS VE ÖNCESİNDE NELER YAŞANDI?
1919 yılında Birinci Dünya Savaşı
sonrası İtilaf Devletleri, Mondros Ateşkes Antlaşması hükümlerine dayanarak
türlü bahanelerle Anadolu'yu işgale başladı, ordusunun cephanesi elinden alınan
Türk milleti zor durumda bırakılmaya çalışıldı.
Ünlü yazar Halide Edip Adıvar'ın
''Türk'ün Ateşle İmtihanı'' kitabında anlattığı işgal günlerinde, itilaf
donanması İstanbul'a, Fransızlar Adana'ya, İngilizler Urfa, Maraş, Samsun ve
Merzifon'a, İtalyanlar, Antalya ve Anadolu'nun güneybatısına yerleşti.
15 Mayıs 1919'da İtilaf Devletlerinin izniyle Yunan
Ordusu İzmir'e çıkarma yaptı.
Bu durum karşısında Türk milleti, tarih boyunca gösterdiği ''millet olma bilinci'' içerisinde işgallere karşı Kuvayımilliye hareketini başlattı. İki seçenek vardı; ya işgal güçlerine teslim olunacak ya da yıkılan yakılan bir ülke, yılmaz evlatlarının azmiyle yeniden ayağa kalkacak ve küllerinden doğacaktı.
1920'de TBMM'nin açılması üzerine işgal güçleri tüm baskıcı politikalarını Atatürk ve silah arkadaşları üzerine yoğunlaştırdı, özellikle Batı Cephesi'nde hareketlilik başladı. 1921'de Polatlı'ya kadar gelen Yunan ordusunu püskürtmek, daha birkaç yıl önce tarih literatürüne ''Çanakkale geçilmez'' sözünü altın harflerle yazdıran vatan evlatlarına düştü.
Sakarya'da 22 gün 22 gece süren kanlı çarpışmaların
ardından durdurulan düşman ordusunu tamamen yurttan atmak amacıyla bir yıl
kadar süren hazırlık döneminden sonra 26 Ağustos 1922'de Başkomutan Mustafa
Kemal Paşa, Büyük Taarruz'u başlattı.
4
26 AĞUSTOS'TA
KOCATEPE'DE
Başkomutan Mustafa Kemal, 26 Ağustos
sabahı Genelkurmay Başkanı Fevzi Paşa (Çakmak), Batı Cephesi Komutanı İsmet
Paşa (İnönü) ile muharebeyi yönetmek üzere Afyonkarahisar sınırlarında kalan
Kocatepe'de yerini aldı.
Topçu ateşleriyle şafak vakti başlayan harekatın
devamında Türk askeri, sabahın ilk ışıklarıyla hücuma geçip Tınaztepe'yi ele
geçirdi ve Belentepe ile Kalecik Sivrisi'nden düşmanı uzaklaştırdı.
Taarruzun ilk gününde 1. Ordu
birlikleri, Büyük Kaleciktepe ile Çiğiltepe arasında 15 kilometrelik alanda,
düşmanın birinci hat mevzilerini ele geçirdi. 5'inci Süvari Kolordusu, düşman
gerilerindeki ulaştırma kollarına başarılı taarruzlarda bulundu, 2'nci Ordu ise
cephede tespit görevini aksatmadan sürdürdü.
Türk ordusu, 27 Ağustos sabahı yine
bütün cephelerde yeniden taarruza geçti ve aynı gün Afyonkarahisar, 8'inci
Tümen tarafından düşman işgalinden kurtarıldı. 28 ve 29 Ağustos'ta başarıyla
sürdürülen taarruz, düşmanın 5'inci tümeninin etkisiz kılınmasıyla neticelendi.
29 Ağustos gecesi durum değerlendirmesi yapan
komutanlar, hemen harekete geçilip taarruzun kısa sürede sonuçlandırılmasında
hemfikir oldu ve planın 30 Ağustos'ta aksamadan uygulanması için gerekli
önlemler alındı.
BÜYÜK ZAFER
BÖYLE KAZANILDI
Başkomutan Mustafa Kemal Paşa, Türk
Ordusu'nun Kurtuluş Savaşı'nda kazandığı en önemli zaferin arifesinde, 30
Ağustos sabahında şimdi belde olan Kütahya'nın Altıntaş ilçesine bağlı
Zafertepe Çalköy'de birliklere taarruz emrini verdi.
O'nun bizzat yönettiği Dumlupınar'daki
meydan muharebesinde kahraman Mehmetçik, Yunan birliklerini Allıören, Keçiler,
Kızıltaş deresi yolunun iki yanında tamamen sarıp imha etti. Kızıltaş deresi
bölgesinde açık kalan alandan bazı Yunan birlikleri, General Trikopis, General
Diyenis ve birçok Yunan komutanı kaçtı.
Büyük Zafer'in ertesi günü, 31 Ağustos'ta Zafertepe
Çalköy'de bir evin bahçesindeki kırık kağnının üzerine muharebe alanlarının
haritasını koyan Başkomutan Mustafa Kemal, Fevzi Paşa ve İsmet Paşa ile durum
değerlendirmesi yaparak Yunanlıların yeniden savunma düzenine geçmesini önlemek
ve onları mağlup etmek için İzmir'e girme görüşünde birleşti.
7
"ORDULAR,
İLK HEDEFİNİZ AKDENİZ'DİR, İLERİ!"
Mustafa Kemal Paşa, Büyük Zafer sonrası
1 Eylül'de Dumlupınar'da, Batı Cephesi'ndeki tüm subay ve erlere okunmak üzere
yayımladığı bildiride, şu ifadelere yer verdi:
''Türkiye Büyük Millet Meclisi Orduları, Afyonkarahisar-Dumlupınar Büyük Meydan Muharebesi'nde, zalim ve mağrur bir ordunun temel varlığını inanılmayacak kadar az bir zamanda yok ettiniz. Büyük ve seçkin ulusumuzun fedakarlıklarına layık olduğunuzu kanıtladınız. Sahibimiz olan büyük Türk ulusu, geleceğine güvenmekte haklıdır. Savaş alanlarındaki başarı ve fedakarlıklarınızı yakından görüp izliyorum. Ulusumuzun size olan övgülerinin iletilmesine aracılık etme görevinin arkasını bırakmayacak, sürekli olarak yerine getireceğim. Ödüllendirme için Başkumandanlığa öneride bulunulmasını, Cephe Kumandanlığına buyurdum. Bütün arkadaşlarımın, Anadolu'da daha başka meydan muharebeleri de verileceğini göz önünde bulundurarak ilerlemesini ve herkesin akıl gücünü ve yurtseverliğinin kaynaklarını kullanarak, yarışmayı bütün gücüyle sürdürmesini talep ederim. Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz'dir, ileri!''
8
27 Ağustos'ta Afyonkarahisar, 30 Ağustos'ta
Kütahya'nın kurtuluşunu 1 Eylül'de Gediz, 3 Eylül'de Emet ve Tavşanlı'nın
kurtuluşları izledi, 9 Eylül'de İzmir'de Yunan Ordusunu denize döken Türk
ordusu, Mustafa Kemal Paşa'nın emrini büyük bir başarıyla yerine getirdi.
9
1926 YILINDAN
İTİBAREN ZAFER BAYRAMI OLARAK KUTLANMAKTADIR
İşgal birliklerinin ülke sınırlarını
terk etmesi daha sonra gerçekleşse de, 30 Ağustos sembolik olarak ülke
topraklarının geri alındığı günü temsil eder.
İlk kez 1924 yılında Afyon'da Başkumandan Zaferi adıyla kutlanan 30 Ağustos günü, Türkiye'de 1926'dan itibaren Zafer Bayramı olarak kutlanmaktadır.
KAYNAK:
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder